ثروت بی برکت مقدمه در دنیای امروز که ثروت و موفقیت مادی به عنوان معیار اصلی پیشرفت تبلیغ میشود، سخن گهربار امام رضا علیه السلام درباره ثروتاندوزی ناپسند، چراغ راهی برای زندگی متعادل و الهی است. آن بزرگوار در حدیثی پنج ویژگی خطرناک را معرفی میکنند که معمولاً همراه با ثروتاندوزی افراطی ظهور مییابند: «بخل شدید، آرزوی طولانی، حرص غالب، قطع رحم و ترجیح دنیا بر آخرت». این روایت نه یک توصیه ساده اخلاقی، بلکه تحلیلی عمیق از آسیبهای روانی، اجتماعی و معنوی
ادامه مطلب
از اعجاز تا اضطرار بازخوانی سفرهای امام جواد علیه السلام در آیینه روایت و تاریخ امام جواد علیه السلام، نهمین پیشوای شیعیان، در طول عمر کوتاه و پربرکت خود سه بار از حجاز خارج شدند. این سفرها، که هر یک در بستر خاصی از تحولات سیاسی و مذهبی دوره عباسی روی دادهاند، در منابع معتبر تاریخی ثبت شدهاند. در ادامه، گزارشی مستند از این سفرها ارائه شده و یک روایت مشهور اما مخدوش درباره سفر امام در کودکی، بهصورت تحلیلی نقد میشود.
ادامه مطلب
منشور اخلاقی دینداری در فرمایشی از امام صادق عليه السلام چنین آمده است: «اِنَّ صاحِبَ الدّينِ فَكَّرَ فَـعَـلَـتْهُ السَّكينَةُ وَاسْتَـكانَ فَـتَواضَعَ وَقَنِعَ فَاسْتَغْنى وَرَضىَ بِما اُعْطىَ وَانْفَرَدَ فَكُفىَ الاْخْوانَ وَرَفَضَ الشَّهَواتِ فَصارَ حُرّا وَخَلَعَ الدُّنْيا فَتَحامَى الشُّرورَ وَاطَّرَحَ الْحَسَدَ فَظَهَرتِ الْمَحَبَّةُ وَلَمْ يُخِفِ النّاسَ فَـلَـمْ يَخَفْهُمْ وَلَمْ يُذْنِبْ اِلَيْهِمْ فَسَلِمَ مِنْهُمْ وَسَخَتْ نَفْسُهُ عَنْ كُلِّ
ادامه مطلب
حقیقت نادیده حدیث شریفی از امام محمدباقر علیه السلام در پاسخ به پرسشی درباره ی آیه ی 52 سوره ی سبأ نقل شده که آن حضرت علیه السلام با بیانی عمیق، تفسیری کاربردی از این آیه ارائه میدهند که هم به مسأله ی امام زمان علیه السلام مربوط میشود و هم درسهای ارزشمندی برای زندگی انسان دارد؛ متن حدیث و تحلیل آن بدین شرح است: عَنْ أَبِي حَمْزَةَ، قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ علیه السلام عَنْ قَوْلِهِ: (وَأَنَّى لَهُمُ التَّناوُشُ مِنْ مَكانٍ بَعِيدٍ) سبأ
ادامه مطلب
نور هدایت در کلام نبوی روزی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم خطبه ای خواند و در پایان آن چنین فرمود: «نَحْنُ كَلِمَةُ التَّقْوَى وَسَبِيلُ الْهُدَى وَالْمَثَلُ الْأَعْلَى وَالْحُجَّةُ الْعُظْمَى وَالْعُرْوَةُ الْوُثْقَى وَالْحَبْلُ الْمَتِين» (ماييم آن كلمه تقوى و راه هدايت و الگوى برتر و حجّت بزرگ و دستگيره استوار و ریسمکان محکم خداوند) (بحارالأنوار، ج2، ص432، ح14). در دنیای پرآشوب امروز که انسان در میان انبوهی از مکاتب فکری، ایدئولوژیهای متناقض
ادامه مطلب
هدایت الهی و نقش اختیار انسان در ایمان از منظر قرآن کریم اين نوشته به بررسی نقش خداوند متعال به عنوان عامل هدايت در قرآن میپردازد. با بررسی آيات مرتبط، نشان داده میشود که هدايت، فرآیندی دوطرفه است که هم به اراده و فعل الهی وابسته است و هم به انتخاب و تلاش انسان. در این راستا، ضمن تبیین دیدگاههای مختلف جبر و اختیار، دیدگاه «امر بین الامرین» مورد تأکید قرار گرفته و با ارائه مثالهایی ملموس، نقش هر یک از عوامل الهی و انسانی در فرآیند هدایت توضیح داده
ادامه مطلب
امامت الهی و مقام شفاعت از جمله مواردی که بسیار مطرح می شود، امّا آن گونه که بایسته است، با تدبّر و تأمل بررسی نمی شود، موضوع «شفاعت» می باشد. تصوّری که از «شفاعت اولیای حقّ» می شود، این است که در روز قیامت، در همان لحظاتی که سرنوشت آینده ی همه ی بندگان ـ به اینکه چه مقدار سزاوار رحمت یا سزاوار عذاب اند ـ تعیین می شود، انسان نیاز به کسانی دارد که واسطه ی بین او و خداوند متعال باشند. امّا این تصوّر کامل نیست؛ چرا که شفاعت تنها منحصر به این مرحله نیست و
ادامه مطلب
امام مجتبی علیه السلام و ترک جنگ با معاویه مورخان أهل سنت نامه ی ذیل را به عنوان پیشنهاد صلح از سوی امام مجتبی علیه السلام مطرح میکنند؛ بدین صورت که حضرت علیه السلام ابتدا به معاویه پیشنهاد صلح داده و پس از لشکرکشی معاویه به عراق، صلحِ پیشنهاد شده را دنبال می نماید تا به نتیجه برسد!! حال آنکه با بررسی نامه امام مجتبی علیه السلام روشن میشود که پیشنهاد مطرح شده در آن، پیشنهاد «صلح» نیست، بلکه «ترک جنگ» است و این دو موضوع با یکدیگر تفاوت بسیاری دارند.
ادامه مطلب
معیار شناخت أهل بیت علیهم السلام سخن را با مثالی آغاز مینماییم: کودک در ابتدا که با قطعه ای از زر برخورد می کند، رنگ آن وی را جذب می کند و لذا هر شیء بدلی دیگر را که تنها رنگی از طلا بر خود گرفته باشد، طلا می پندارد. به مرور که عقل کودک رشد می کند، شناخت بیشتری از زر به دست می آورد؛ درمی یابد که رنگ و جلای طلا، رنگ و جلای خاصی است و هر شیء زرد و طلایی، زر نیست. بدین سان معیارهای بیشتر و صحیح تری برای شناخت طلا به دست می آورد که تشخیص اصل از بدل را برای
ادامه مطلب
مسلمانان صدر اسلام از دیدگاه قرآن با بررسی وضع زندگی عربها قبل از اسلام می توان دریافت که اسلام چه بخش هایی از زندگی جاهلی آنان را توانست تغییر دهد یا حداقل تعدیل نماید. این بخش های تغییر یافته، به لحاظ سنت های حاکم بر جامعه ی آن روز بسیار ناچیز بود و تنها معدودی از افراد با ایمان به لحاظ فردی به اصول و ارزش های اسلامی پایبند بودند. البته پس از هجرت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم به مدینه ی منوّره ظاهر جامعه دیندار بود و ظواهر شریعت اسلام رعایت می
ادامه مطلب